باز اندیشی فاشیسم

تاریخ فاشیسم و ناسیونال سوسیالیسم نیاز به یک باز اندیشی علمی دارد، این نه به معنی نگارش تاریخِ جهت گیرانه به سمت راست افراطی بلکه برای پیش گیری از ظهور دوباره جنبش هایی است که میلیون ها کشته برجای گذاشتند. تاکنون در بسیاری از جوامع، ناسیونال سوسیالیسم و فاشیسم در سطح عموم به صورت انگاره های سطحی شناخته شده اند. در سطح آکادمیک گرچه خیل عظیمی از مقاله و کتاب و سمینار هر ساله منتشر می شود و بیشترین آنها از دقیق ترین و تخصصی ترین در نوع خود هستند اما دو نکته وجود دارد: آیا می توانند راهگشای انسان امروز در پیش گیری از ظهور دوباره فاشیسم و ناسیونال سوسیالیسم باشند؟ چگونه باید از آن ها بهره برد؟ در این میان همان طور که در یادداشت پیش هم اشاره ای داشتم، آیا این درست است که هیتلر و هم قطارانش را مردگانی برخاسته از دل گور و شیاطینی از جهنم بدانیم؟ این نه تصور من که تصویر هالیوود و کتاب های کمیک در طی هفتاد سال اخیر بوده است. این تصویر کاملا تحریف شده و به یک سوژه خنده دار بیشتر شبیه است که فیلم هایی برای سرگرمی می سازد، زامبی های نازی و از این قبیل. این تصاویر چه کمکی به شناخت درست ما از نازیسم می کند؟ در سینمای آلمان نازی تعداد آثار دقیق و علمی بسیار اندک است ( و بهترین نمونه آن فیلم Der Untergang می باشد). نکته دیگر اینکه گرچه دموکراسی در جوامع اروپایی تقریبا تثبیت شده و اصول انسانی بر روابط انسان های دنیا بیشتر حاکم گشته اما نگاهی به ویدیوهای طرفداران فاشیسم و نازیسم در اروپا چهره دیگری از این جوامع را نیز به نمایش می گذارد. این گروه ها نسبت به اکثریت جمعیت در اقلیت اند و حتی تفکرشان با راست افراطی سیاسی هم متفاوت است اما آیا خطر بالقوه یا بالفعل ندارند؟ آیا نمی توانند با دامن زدن به مساله پوچ اسلام هراسی و مهاجر هراسی، خودی نشان بدهند؟ آیا نمی توانند اهرم فشاری در سطح پایین جامعه باشند که دولت بالای دست را مجبور به دادن امتیازاتی کنند؟ آیا نمی توانند سبب تشویش اذهان عمومی با مسائلی چون نفرت از آسیا و آفریقا شوند؟ بنظر من نادیده گرفتن و انکار یک بیماری همان چیزی است که خود بیماری در پی آن است؛ سایه امنی برای رشد. اگر اروپا تب فاشیسم بگیرد، تنها اروپایی ها متضرر نخواهند شد بلکه در این عصر رفت و آمد ها و ارتباطات اثرات ناخوشش بر همگان خواهد بود. فلذا بازشناسی دقیق و علمی تاریخ فاشیسم و نازیسم می تواند در شناخت بهتر جنبش هایی کمک کند که همیشه می توانند خوراک فکری افراط گرایان باشند، شاید بی جهت نباشد که پس از دهه ها ممنوعیت انتشار نبرد من در آلمان، چاپ انتقادی دوباره آن، یک دوره پر رونق برای ناشرش رقم زد! چه بگوییم خیل خریداران از برای « نفرتی» که دارند یا « علاقه ای» که دارند، کتاب را خریداری کرده اند، یک چیز غیر قابل انکار است و آن دغدغه مندی جامعه اروپایی برای خوانش و شناخت یکی از تاریک ترین دوره های تاریخی بشر.