هدف همایش «آموزش تاریخ در مدارس ایران» اصلاح و بهبود کتاب‌های درسی تاریخ بود

رحیم روحبخش، دبیر اجرایی همایش «آموزش تاریخ در مدارس ایران» درباره چگونگی برگزاری این همایش گفت: همایش ‌در هفته نخست خردادماه ۹۵ در سالن اجتماعات ساختمان آرشیو ملی ایران وابسته به سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد. برنامه‌ریزی و تمهیدات اجرایی این همایش را کارگروه آموزش و پرورش انجمن ایرانی تاریخ متشکل از جمعی از معلمان و سرگروه‌های دغدغه‌مند درس تاریخ مناطق آموزش و پرورش شهر تهران برعهده داشتند.
معلمان و خیرین هزینه همایش را تامین کردند
وی افزود: کارگروه مذکور حدود دو سال پیش به طور خودجوش و به منظور ارتقای سطح علمی معلمان تاریخ تشکیل شد. طی این مدت تا کنون چهار جلسه سخنرانی، یک گردش علمی، دو جلسه نقد کتاب و بالاخره برگزاری خلاق همایش مذکور را در پرونده خود ثبت کرده است. انجمن ایرانی تاریخ به عنوان یک نهاد مدنی و همچون سایر انجمن‌های علمی نظیر انجمن جامعه‌شناسی  ایران و... از وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری مجوز فعالیت خود را اخذ کرده و در دفتری در ساختمان مذکور فعالیت می‌کند. از این روی دبیر انجمن طی رایزنی‌هایی دو سالن آن ساختمان را برای برگزاری همایش در اختیار کارگروه قرار داد.
دبیر اجرایی همایش «آموزش تاریخ در مدارس ایران» ادامه داد: این همایش در پنج مرحله «تدوین محورهای همایش»، «اعلام فراخوان به معلمان تاریخ سراسر کشور»، «دریافت و بررسی چکیده‌ها»، «دریافت و ارزیابی مقالات» و «پیش همایش» سپری و با استقبال گسترده معلمان تاریخ سراسر کشور مواجه شد. به طوری که در مهلت اعلام شده فراخوان، تعداد ۹۲ چکیده مقاله دریافت شد که از این تعداد ۷۶ نفر از نویسندگان مقالات خود را تدوین و به نشانی همایش ارسال کردند.
روحبخش اظهار کرد: مقالات دریافتی از سوی استادان دانشگاه ارزیابی و در نهایت تعداد ۲۰ مقاله برای ارائه سخنرانی و بقیه نیز برای چاپ در مجموعه مقالات همایش انتخاب شد. در برنامه‌ریزی صورت گرفته برای ارائه مقالات، پنج نشست و در هر نشست پنج سخنرانی با محورهای «تحلیل محتوای کتب درسی تاریخ»، «معلمان و آموزش تاریخ»، «هویت ملی و دینی در کتب درسی تاریخ»، «تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری کتب درسی تاریخ» و بالاخره «روش‌های نوین آموزش تاریخ» منظور شد.
وی ادامه داد: برای بهره‌مندی بیشتر معلمان، بعد از مراسم افتتاحیه، برنامه سخنرانی‌ها در دو سالن و به طور همزمان برگزار شد. تعداد ۱۷۰ نفر از معلمان از سراسر کشور برای حضور در همایش با پرداخت وجه برای تامین بخشی از هزینه‌های همایش ثبت‌نام کرده بودند که با حدود چهل نفر از مهمانان به‌ویژه برای حضور در بخش تجلیل از پنج معلم پیشکسوت درس تاریخ در مجموع بیش از ۲۰۰ نفر در همایش شرکت کردند.
بی‌اعتنایی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی
وی با اشاره به برنامه‌های جنبی همایش عنوان کرد: همچنین مراسم تجلیل، ویژه آن دسته از معلمانی بود که در آموزش تاریخ نقش موثری ایفا کرده بودند، از آن جمله دکتر عبدالرسول خیراندیش از استان فارس نویسنده کتاب درسی تاریخ مراکز تربیت معلم، دانشسراها، آموزش و پرورش در دهه نخست بعد از انقلاب و بیش  از دو دهه مدیر مسئول نشریه رشد تاریخ. فاطمه روح‌الامینی، معلم تاریخ از استان کرمان، نویسنده چندین کتاب اسنادی در حوزه آموزش و پرورش استان و موسس موزه تاریخی آگیرا، وابسته به آموزش و پرورش کرمان.
وی به دیگر معلمان که در آموزش تاریخ نقش داشتند اشاره کرد و افزود: دکتر یوسف متولی حقیقی، دبیر پیشکسوت تاریخ از خراسان نویسنده چندین جلد کتب تاریخی از جمله کتاب تاریخ آموزش و پرورش نوین خراسان. دکتر محمدرضا عسکرانی، پژوهشگر و معلم سابق تاریخ از استان اصفهان، استاد تاریخ و مسئول وقت دبیرخانه دایمی درس تاریخ در استان. دکتر طوبی فاضلی‌پور از استان تهران، معلم تاریخ و دبیر علمی همایش.
این پژوهشگر حوزه تاریخ معاصر با انتقاد از بی‌اعتنایی وزارت آموزش و پرورش به این همایش بیان کرد: با وجود اینکه مشارکت معلمان در نشست‌های پنج‌گانه بسیار گسترده بود اما در این راستا سوال اصلی و بی‌پاسخ دست‌اندرکاران همایش همواره این بوده و هست که چرا مسئولان و متولیان آموزش و پرورش علی‌رغم ارسال دعوت‌نامه نسبت به مشارکت و پشتیبانی از برپایی این همایش واکنشی نشان ندادند.
کتاب درسی بد، می‌تواند فاجعه‌بار شود
روحبخش افزود: به دلیل حمایت نکردن مالی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، دست‌اندرکاران همایش «آموزش تاریخ در مدارس ایران» با کمک از خیرین، پژوهشگران، نویسندگان مقالات، آشنایان و... در صدد تامین هزینه‌های همایش برآمدند. کما اینکه در آستانه برگزاری همایش، دبیر علمی آن چندین دعوت‌نامه برای مسئولان آموزش و پرورش ارسال کرد و از آنها برای حضور در همایش دعوت رسمی به عمل آورد که متاسفانه و با شگفتی نه تنها هیچ یک از دعوت‌شدگان در همایش حضور نیافتند بلکه با کمال تاسف، برخی از آقایان مدیر با بی‌مهری تمام از ارائه دعوت‌نامه که با نام و عنوان مشخص کارشناسان آن حوزه بود، خودداری کردند.
وی ادامه داد: برنامه کامل نشست‌ها، سخنرانی‌ها، جلسات پرسش و پاسخ و حواشی و بالاخره ده‌ها عکس همایش در سایت انجمن ایرانی تاریخ به تفصیل آمده و معلمان تاریخ و سایر علاقه‌مندان می‌توانند برای اطلاع و بهره گرفتن از مباحث مطروحه به آن مراجعه کنند. این همایش در مقایسه با همایش‌های مشابه دولتی با حداقل هزینه‌های ممکن برگزار شد و ده‌ها یافته علمی آن می‌تواند در بهبود کیفیت کتب درسی تاریخ مورد استفاده سازمان پژوهش قرار گیرد. هدف همایش اصلاح و بهبود وضعیت کتب درسی تاریخ در این وزارتخانه بود. دست‌اندرکاران همایش به ایده کلیدی «یان میک»، محقق برجسته حوزه «پژوهش و نگارش کتاب درسی» با عنوان «کتاب‌های درسی، آینده یک ملت» اعتقاد دارند که در کتاب خود نوشته است: «کتاب درسی بد، برای تمام اعضای یک ملت می‌توانند فاجعه‌بار شوند.»