در اهمیت انتشار «فلسفه انقلاب فرانسه»

تقریر درسگفتارهای دکتر سید جواد طباطبایی در حوزه اندیشه جدید اروپایی

جعفر پارسا پور
دکتر طباطبایی در این درسگفتارها، ضمن توجه دادن به مهمترین تفسیرهایی که از وجوه متعدد از این انقلاب به عمل آمده است، بویژه تفسیر توکویل که معروفترین و معتبرترین تفسیرهاست، سعی کرده‌اند انقلاب فرانسه را به عنوان حلقه‌ای میان اندیشه سیاسی قبل و بعد از آن ببینند و بویژه پیامدهای حقوقی این انقلاب را برجسته کنند، بنابراین به جرات می‌توان گفت که درسگفتارهای انقلاب فرانسه، به سهم خود دوره‌ای فشرده در تاریخ اندیشه سیاسی در غرب است....

چهارشنبه ۱۶ اسفند ۱۳۹۶
درسگفتارهای «فلسفه سیاسی انقلاب فرانسه» که در سال ۱۳۸۶ با شرکت جمع کثیری از دانشجویان و دانش‌پژوهان علاقمند به اندیشه سیاسی برگزار شده است، از جمله مهمترین سلسله درسگفتارهای جناب استاد دکتر سید جواد طباطبایی در حوزه اندیشه جدید اروپایی است.
در اهمیت درسگفتارهای انقلاب فرانسه همین بس که این انقلاب درواقع پایانی بر عصر روشنگری و آغازی بر دنیای جدید قلمداد می‌شود. انقلاب فرانسه پدیده‌ای بود که هم به مباحث مطرح در اندیشه سیاسی در آستانه این انقلاب جهت داد، و هم مباحث فلسفی پس از خود را متاثر ساخت، بطوری که به جرات می‌توان گفت همه اندیشمندان بزرگ پس از این انقلاب، اندیشه‌شان را به نوعی با التفاتی به پیامدهای این انقلاب سامان داده‌اند. از اندیشمندانی که در آستانه انقلاب فرانسه و به نوعی به عنوان نظریه‌پردازان این انقلاب ظاهر شده اند می‌توان به آثار منتسکیو، روسو، ولتر و جان لاک اشاره کرد که مباحث بسیار بااهمیتی را در حوزه فلسفه سیاست و حقوق طرح کردند که به‌مثابه پایه‌های نظری برای این انقلاب به شمار می‌آیند و همچنین از بزرگترین اندیشمندان پس از انقلاب که نظام فلسفی آنها در ارتباط وثیقی با این انقلاب طرح‌ریزی شده است، به هگل و مارکس می‌توان اشاره کرد. شاید بتوان نقطه اوج التفات به ماهیت و پیامدهای انقلاب فرانسه را هگل دانست که در عین پذیرش کلیت این انقلاب، با نگاه انتقادی، اصلاحات اساسی در مبانی نظری آن وارد کرده است. در مجموع همانطور که گفته‌اند، فلسفه آلمانی موسوم به ایده‌آلیسم آلمانی، درواقع انقلابی در نظر بود، همانطور که انقلاب فرانسه انقلابی در عمل. به عبارتی دیگر، دنیای جدید با دو انقلاب آغاز می شود؛ انقلاب فرانسه که انقلابی در عمل بود، و ایده‌آلیسم آلمانی که انقلابی در نظر بود.
دکتر طباطبایی در این درسگفتارها، ضمن توجه دادن به مهمترین تفسیرهایی که از وجوه متعدد از این انقلاب به عمل آمده است، بویژه تفسیر توکویل که معروفترین و معتبرترین تفسیرهاست، سعی کرده‌اند انقلاب فرانسه را به عنوان حلقه‌ای میان اندیشه سیاسی قبل و بعد از آن ببینند و بویژه پیامدهای حقوقی این انقلاب را برجسته کنند، بنابراین به جرات می‌توان گفت که درسگفتارهای انقلاب فرانسه، به سهم خود دوره‌ای فشرده در تاریخ اندیشه سیاسی در غرب است.
نظر شما