آشفتگی منابع درباره فرمان‌های تشکیل مجلس در نهضت مشروطیت ایران

نویسنده: مرادی خلج، محمد مهدی
مجله: فصلنامه علمی - پژوهشی تاریخ اسلام و ایران، سال ۱۳۹۰، شماره ۱۱ پیاپی ۹۵

یکشنبه ۲۰ تیر ۱۳۹۵
دریافت فایل
در پی مشارکت مردم، روحانیت و روشنفکران در جریان نهضت مشروطیت، سرانجام در فاصله روزهای ۱۴تا ۱۸ جمادی الثانی ۱۳۲۴، مظفرالدین شاه سه فرمان در پاسخ به خواست های معترضان، مبنی بر تغییر در ساختار اداره کشور صادر کرد که محوریت فرمان ها بر تشکیل مجلسی از نمایندگان اقشار مختلف قرار داشت، اما حساسیت در نام گذاری مجلس، که عمده دلیل آن عوامل سیاسی بود، موجب شد فرمان نخست که در آن فقط از تشکیل مجلس سخن رفته بود، به «مجلس شورای اسلامی» و در پی اعتراض ها و رایزنی ها ی بعدی به «مجلس شورای ملی» تغییر نام یابد. از آنجا که فرمان آخر به لحاظ زمان نگارش امضای تاریخ۱۴جمادی الثانی را در پای خود دارد، این امر موجب خطای بسیاری از نویسندگان تاریخ مشروطیت شده استو این فرمان را که به واقع در ۱۸جمادی الثانی صادر شده است، با فرمان نخستین که به روایت ناظم الاسلام و مخبرالسلطنه هدایت که به تاریخ ۱۴ جمادی‌الاخری (یا الآخره) مربوط است، خلط کرده‌اند.
نظر شما